Dil derdini gamunla dil-efgâr olan bilür
Bîmâr hâlini yine bîmâr olan bilür
Bâkî
Gönül derdini gamınla gönlü yaralı olan bilir.
Hasta halini yine hasta olan bilir.
Günümüzde yaygın ve fakat yanlış olan bir bilginin doğrusunu bildirmek isterim ki:
Bimarhane yalnızca akıl hastalarının tedavi edildiği yerler değildir. Tarihte inşa edilmiş bir çok bimarhanenin vakfiyelerine baktığımızda buraların tam teşekküllü birer hastane olduğunu görmekteyiz. Hastaneye bir çok isimler verilmiştir. Bunlardan biri de bimarhane'dir. Fakat ne yazık ki özellikle 19. yy.dan sonra buralar akıl hastalarının tedavi edildiği yerler haline dönüştüğünden, halk arasında bu inanç yaygınlaşmıştır.
Hastahane ismiyse ilk olarak Vakıf Gureba Hastanesiyle kullanılmaya başlanmıştır.
2 yorum:
Yorumçu aslında kırk ayaklı böcek gibidir. Bir biçimde sürünerek gelip elmanın içine girecektir. Benim yorumumu böceğe değil de mihmanhanenizin bir mihmanı olarak görürseniz sevinirim.
Baki'nin ünlü misrasına yer vermişsiniz. Sadece haddim olmadın söz konusu şiirin çevrisine müdahale etmek istedim:
Dil derdini gamınla dil-efgan olan bilür
Bimar halini yine bimar olan bilür.
Yani...
Dilin derdini gamınla haykıran diller bilir,
İlaçsız kalanların halini yine ilaç bulamayanlar bilir.
mar - farsça zehir demektir. bimar-zehirsiz, yani ilaç yerine kullanılmıştır.
efgan ise "haykırmak" demektir. dil-efgan burada "gönlü kırık" deyil de "haykıran dil" olarak geçiyor.
Umarım bu yorumum sırıtmamıştır.
Not:Bu arada bana da link vermiş, hatta bir yazımı da yayınlamışsınız. Bu özveriniz için minnettarım.
ne güzel bir teşrif bu :)
şimdi efendim, söz konusu beytin ilk mısraında bildiğim ve okuduğum kadarıyla, dil-efgan değil, dil-efgar kelimesi geçmekte. dolayısıyla "gönlü yaralı" ya da burdaki ifadeyle gönlü kırık anlamında kullanılmış. (ben bunu gönlü yaralı olarak değiştireyim yine de)
divan şiirinde birbiriyle uyumlu kelimelerin aynı mısralarda kullanılmasını sıklıkla gördüğümüze göre, galiba "dil-efgar" daha münasip. ama yine de bakmam lazım. şüphe düştü içime :)
bimar kelimesi, osmanlıca'da hasta anlamında kullanılmış. etimolojik altyapısı böyleymiş demek. teşekkürler.
her zaman beklerim.
Yorum Gönder