Sayfalar

Perşembe, Mayıs 04, 2006

Kendileri İle Savaşanlar

Stefan Zweig, üç ciltlik biyografi kitabının* Kendileri İle Savaşanlar isimli cildinde üç Alman yazardan bahseder:

Kleist, Nietzche, Hölderlin.

Oldukça güzel bir biyografik eser. İş Bankası yayınlarından çıkan kitabın
baskısı yok. Ben de fotokopisini yaptırttım.
Gürsel Aytaç da iyi tercüme etmiş. Şu anda Kleist'i okuyorum.
Mükemmelliyetçi bir adamın sona gidişi. İkiye bölünmüşlük gibi algılanan nefis ruh mücadelesinin bir örneği aslında:
"..Bir damla üşengeçlik, kayıtsızlık, çocukluk, dertsizlik olsa, tutkuları hapsedilmiş yırtıcı hayvanların kötü niyetli azgınlıklarını kaybederlerdi işte; ama o, duyguda en aşırıcı, en safa adamı, bir disiplin delisiydi, kendine karşı Prusya eğitimi uygulardı ve kendisiyle hep çelişme
halindeydi. İç dünyası, sanki bir yeraltı kafesiydi bastırılmış, ama dizginlenememiş arzuları barındıran, bu arzuları o kor demirle sertleşmiş bir iradeyle hep geri iterdi.
..Kendi yarıları birbirine uymuyor ve durmadan birbirini kan revan içinde bırakıyordu: .. büyük hırsları vardı ve bunun yanı sıra sımsıkı bir emir bilinci, hırslarına göz yumamazdı. Kafası ideallik istiyordu, ama o bunu Hölderlin gibi dünyadan beklemiyordu: Kleist ahlakı başkaları için değil, yalnız kendisi için şart koşuyordu. Ve her şey gibi -her duygunun, her düşüncenin en korkunç abartmacısı- ahlakın bu gereklerini de abartıyordu: Donmuş biçimi bile kendine kor gibi ısıtarak tutkuya dönüştürdü. Dostları, kadınları, insanlar arasında hiç kimsenin ona yetmemesi, onu mahvetmezdi. Ama kendi kendine yetmemesi, kendini ne kadar kızgın olsa bile biçime sokamaması, işte bu, gururunu durmadan kırıyordu

* Diğer iki cilt
- Üç Büyük Usta: Balzac, Dickens, Dostoyevski
- Kendi Hayatının Şiirini Yazanlar: Stendhal, Tolstoy, Casanova

Hamiş
1- Kitabın ismini şu şekliyle daha doğru buldum: Kendi İçindeki Şeytanla Savaşanlar
2- Stefan Zweig bu adamın intihara giden hayatını yazmış yazmasına da kendisi de intihar etmiş. Son sözleriylse şöyle:
"Bütün dostlarımı selamlarım. Umarım, uzun gecenin ardından gelecek sabahın kızıllığını hâkî görebilirler. Ben, çok sabırsız olan ben, onların önünden gidiyorum."
Bunaltılı, karışık ve bilhassa Yahudi baskısının yoğun olduğu II. Dünya Savaşı devresinde intihar eden yazarlardan biri.

4 yorum:

divân dedi ki...

kleist´in eserleride okunacak cinstendir hani..
türkcesi bulunur herhalde, okumanizi tavsiye ederim..

bu arada fon müzigin cook güzell :))

divân dedi ki...

nazan bekiroglu cümle kapisinda mor renkli gözyaslarindan bahsediyor....stefan zweig ve kleist icinde yer ayirmis 205-207 sayfalarinda....

M.Blancho,Yazinsal Uzam`inda öebilirim ama ölmüyorum" diyor. Hayatimiza sahip olmayi, ona son verebilme hkkina sahip olmakla es anlamli tanimliyor.Hayatimiza sahip cikabilmek icin onu bir kez olsun gözden cikarmak mi gerekiyor?Bir kez gözden cikarinca mi hayatimiz bizim hayatimiz oluyor?
Hayati kurtarmak icin tutulacak en kestirme yolhic olmazsa onu bir kez olsun kaybetmekten,bir kez olsun ölmekten mi geciyor?Bu intiharcilik oyunu mu hayati gercek kilan?Kendini bulmak icin bir kez yitirmek mi sart olan.......N.Bekiroglu......
Satranc gibi mükemmel bir kitabin yazari olan Zweig ...intihara nasil tesebbüs eder diye cok düsünmüsümdür...

erguvani

Mihman dedi ki...

Sanırım bu Alman yazarları düşününce Almanca bilmenin ve kitapları orjinal halleriyle okumanın ne büyük bir şans olduğunu daha iyi anlıyor insan..
Sizi bu şansınızdan dolayı kıskanabilirim Erguvani. :)

divân dedi ki...

:p sansli mi sansiz mi oldugumu bilemiyorum.Evet berlinde dogup büyüdüm ve alman diline en az bir alman kadar hakimim.Bir eseri orjinalinden okumak cok güzel bir duygu cünkü yazarin kendi dili onun özünü olusturur,düsüncelerini ancak anadilinde bütün safligiyla dile getirebilir diye düsünüyorum... yalniz gurbetciyiz..vatanimizdan uzak akrabalarimizdan irak yerlerde...
gurbetci..kelimenin kökü herseyi anlatiyor sanirim...ga-ra-be...garibiz garip
by erguvani